Ang pinakamahalagang titulo ni Hesus ay iyong siyang tumukoy sa ganap at malalim na pag-angkin niya tungkol sa tunay niyang pagkaka-kilanlan (identity) at sa buong hiwaga ang kanyang pagkatao, at ito ay ang titulo na siyang lumitaw sa pagyabong ng mg “kredo” (o pormula ng pananampalataya) ng huling bahagi ng Bagong Tipan at ng sinaunang simbahan, at siya ring napatunayang pinaka-angkop at pinakamabungang paglalarawan kay Hesus – “Anak,” o “Anak ng Diyos.”
Sa unang iglap pa lamang, dapat nating isaalang-alang na ang titulo na “Anak” o “Anak ng Diyos” ay hindi agad mailalapat kay Hesus sa pakahulugang pisikal o biological. Napapalibutan ng mga bansang pagano, alam ng Israel na para sa mga pagano, ang “anak ng diyos” ay may kahulugang pisikal lamang – halimbawa, anak ng isang diyos na nakabuntis ng isang dalagang mortal, o kaya naman ay taguri para sa mga lubhang talentadong mga tao tulad ng manggagamot, pilosopo, pinuno at iba pa. Ang mga ganitong kaisipan ay malayo sa kaisipan ng Israel.
Sa karanasan ng bansang Israel, ang kahulugan ng “anak ng Diyos” ay kaugnay lamang sa pagpili, misyon, at ang kaukulang pagtalima o paglilingkod. Kaya, ang bayang Israel ay anak ng Diyos dahil tinawag mula sa Ehipto (Ex 4: 22), ang hari ay anak ng Diyos dahil pinili (Awit 2: 7; 89: 27-28), ang Mesiyas ay anak ng Diyos dahil may misyon (2 Sam 7:14). Ang mga matatapat ay anak din ng Diyos (Karunungan 5:5). Sa lahat ng ito, walang bahid ng pisikal na pagiging anak kundi nakabatay sa pagpili, sa pag-ampon ng Diyos.
Sa salaysay ng Mabuting Balita tinatawag na synoptic gospels (ang magkakahawig na Mabuting Balita nina Markos, Lukas at Mateo), mapapansing doon ay hindi tahasang inangkin ni Hesus ang titulo na Anak ng Diyos. Malinaw na lumutang at tinanggap ang katagang “Anak ng Diyos” sa mga kredo ng simbahan. Subalit ginamit kaya ni Hesus ang mas simple at maigsing titulo na “Anak” patungkol sa kanya?
Kung papansinin ang pananalita ng Panginoong Hesukristo sa synoptic gospels, makikita doon na palaging binanggit ni Hesus: “Ama ko” o “aking Ama” (Mk 14: 36) kapag patungkol sa kanyang sarili. Subalit kapag patungkol sa iba, “inyong Ama” (Mk 11: 25, Lk 6: 36, 12: 30,32) o “inyong Amang nasa langit” (Mk 11:26, Mt 23: 9). Hindi minsan ginamit ni Hesus ang “ating Ama” o “Ama natin” para sa kanya at para sa ibang tao. Ang panalanging “Ama Namin” ay hindi para sa kanya kundi para lamang sa mga alagad (“kung kayo’y mananalangin, sabihin ninyo…, Lk 11:2, Mt 6:9).
Para kay Hesus, ang Ama ay “aking Ama” at kakaiba sa mga kaugnayan ng mga alagad sa “inyong Ama.” Malinaw na para sa Panginoon, ang kaugnayan niya sa Ama ay kakaiba sa kaugnayan ng iba sa Diyos. Eksklusibo ang sa kanya – kakaiba, natatangi, hindi maipagpapalit na ugnayan ng Diyos at ni Hesus. Hindi na mahalaga kung ginamit nga ni Hesus ang salitang “Anak” sa kanyang sarili, dahil ang pagtawag pa lamang niya sa Ama ay nangangahulugan na bagamat lahat ay anak ng Diyos, siya lamang ang Anak sa natatangi at kakaibang paraan.
Sa Mt 11:27 (“Walang nakakakilala sa Anak kundi ang Ama, at walang nakakakilala sa Ama kundi ang Anak at ang mga pinili ng Anak na pagpahayagan niya”), ang paggamit ng Anak, ayon sa mga eksperto ay hindi isang titulo kundi paglalarawan ng pangkalahatang kaalaman tungkol sa ugnayan ng ama at anak. Ang pagkakakilala ng Ama at Anak ay hindi panglabas, hind isa antas ng kaalaman lamang kundi sumasaklaw sa mas malawak na proseso ng ugnayan at pagpapalitan sa pag-ibig. Kung pagbabatayan ang Mga Hebreo 2:2, doon makikita ang kaugnayan ni Hesus sa Ama sa diwa ng pagsunod at pagtalima; ito ang kanyang pagiging Anak na isinabuhay niya sa daigdig. Siya ang lubos na nanalig, lubos na sumandal, at lubos na nagsuko ng buhay sa Ama. Siya ay lubos na mula sa Diyos at para sa Diyos. Ang isinabuhay ni Hesus bago ang kanyang kamatayan ay ang pagiging Anak na naging taguri sa kanya matapos ang kanyang Pagkabuhay.
Subalit may isa pang aspekto ng pagiging Anak ni Hesus; hindi lamang patungkol sa kanyang sarili kundi patungkol sa iba, sa atin, sa lahat ng sumasampalataya sa pamamagitan niya. Ang pagiging Anak ni Hesus ay hindi isang “pribado” katayuan niya sa harap ng Diyos kundi may kaakibat na misyon. Binigyang kapangyarihan si Hesus bilang Anak; lahat ng bagay ay ipinagkatiwala sa kanya upang kanyang ihayag sa iba (Mt 11:27). Bilang Anak sa natatangi at hindi maipagpapalit na paraan, siya din ang Anak para sa ibang mga anak, ang Anak na ang misyon ay gawing mga anak ang iba pa.
Ang pagiging "Anak" at ang pagiging "Anak na isinugo" ay hindi maaaring paghiwalayin. Ang kanyang pagkakakilanlan at katotohanan bilang Anak ay laging kaugnay ng kanyang misyon at paglilingkod. Siya ang presensya ng Diyos sa mga tao.
1/25/24
photo: https://signsofthetimes.org.au/2019/10/son-of-god/