Teka, ano ba muna ang klerikalismo? Sa isang naunang post, napag-usapan na ang kahulugan ng “clericalism” o “klerikalismo” na namamayani sa simbahan natin. Ito ang paniniwala na “ang kaparian natin ay natatangi at hiwalay sa ibang miyembro ng simbahan at sila ay dapat pagtuunan ng malaking pribilehiyo, walang pasubaling paggalang, at kapangyarihang walang limitasyon sa kanilang kaugnayan sa mga layko o binyagang Katoliko.” Ito ay isang attitude na buhay hindi lang sa mga pari, kundi pati sa mga obispo, diyakono, at seminarista din. Hindi lahat ng nabanggit ay nabahiran ng pananaw na ito pero marami na ang nahulog sa patibong.
Ano ang epekto ng klerikalismo? Tingnan natin ang isa muna. Huwag na tayong lumayo sa parokya kung saan may tahasan at personal na karanasan ang mga tao sa kanilang mga pari. Hindi ba’t maraming mga tao ang nagsasabi na hindi approachable o madaling lapitan ang kanilang pari?
Hindi kumportable ang mga tao na makipag-usap sa pari na may attitude ng klerikalismo. Takot sila, nangingimi, umiiwas na lang. Sa larangan naman ng mga obispo, ang obispong may bahid ng klerikalismo ay hindi maka-konek sa kanyang mga pari at sa mga ordinaryong Katoliko dahil pakiramdam niya siya ang supreme court ng simbahan, prinsipe na itinalaga ng Roma, punong-pari na pinili ng Diyos. Mas gusto niyang siya ay kinatatakutan at pinagsisilbihan at sinusunod na walang tanung-tanong. Bagamat isang pastol, sabi nga ni Pope Francis, ang mga ito ay hindi amoy-tupa.
At iyan naman ang talagang gusto ng mga klerikal na pari at obispo. Nais nilang maitatag na talagang may distansya sa pagitan nila at ng mga tao. Hindi nila nais na ibantad sa mga tao ang kanilang tunay na sarili. Gusto nilang i-project lamang ang kanilang kalakasan at talino at hindi mapansin ang kanilang kahinaan at kakulangan.
Bagamat tama naman na sa lahat ng ugnayan ay mayroong tinatawag na boundaries o hangganan, ang klerikal na pari ay sobrang nagtatayo ng pader sa palibot niya upang huwag siyang tunay na makilala ng kanyang mga pinaglilingkuran. Kumbaga, propesyunal lang, at walang personalan. Trabaho lang. At ang trabaho, kalimitan, nagiging career na sa kanilang isipan.
Magtataka ba tayo na maraming mga Katoliko ang taun-taon ay nawawala sa ating mga simbahan? Madaling mahatak sa ibang relihyon o sa ibang sekta dahil kailanman hindi nakaranas ng personal na engkuwentro sa kanilang mga pari na talaga namang hindi nagpakita sa kanila ng interes na makilala sila o maging bahagi ng kanilang buhay bilang ama o gabay espirituwal.
Ang mahirap pa, ang tanging naaalala nila o naiisip tungkol sa mga pari ay nagmumula sa pagpuna ng iba: laging may bayad bawat kilos, mukhang pera, sosyal, pang-mayaman, masungit, mailap, walang pakialam o malasakit sa buhay ng mga tao.
May katotohanan sa likod ng bawat pagpunang ito at ito ang naglalayo sa mga tao hindi lamang sa kanilang mga pari, kundi sa simbahan ni Kristo. Maraming ding hindi umaalis sa simbahan, pero nananatiling "sugatang puso" dahil sa attitude na nakita nila sa kanilang mga lider espirituwal. O kaya, hindi na sila nakikiisa nang lubusan kundi tumatanggap na lang ng mga sakramento pero walang interes na maging aktibong bahagi ng pamayanan o parokya; nawalan ng gana, nawalan ng tiwala. Sana malunasan na ito. Sana matapos na ang klerikalismo at umusbong ang mga tunay na kinatawan ni Kristo sa hanay ng mga pari at mga lingkod ng simbahan.
2/20/24
photo: https://medium.com/backyard-theology/does-leaving-the-church-mean-that-people-will-lose-their-faith-78e6d704fdf6